Programma 6 Onderwijs, sport en welzijn

6.1 Leefbaarheid

Een doelmatig accommodatiebeleid dat aansluit op de behoeften van inwoners en maatschappelijke partijen. Accommodaties moeten zelfvoorzienend zijn

• De dorpshuizen in overleg met hun besturen toekomstbestendig houden door:
  - het vervolgen van de jaarlijkse bijeenkomst met de dorpshuizen;
  - ondersteuning van de besturen bij hun exploitatie met advies, kennisuitwisseling en
   onderlinge samenwerking;
  - een subsidieregeling voor onderhoud en verbetering voor dorpshuizen. Besturen kunnen     een bijdrage krijgen voor onderhoud, duurzaamheidsmaatregelen en het verbeteren van de toegankelijkheid als zij daarvoor zelf geen dekking hebben. De regeling is tijdelijk tot aan 2022.
• Een plan van aanpak integraal accommodatiebeleid per kern opstellen. We starten met een tweetal kernen voor een verbetering van de leefbaarheid en burgerparticipatie. De briefkaartenopbrengst van de omgevingsvisie geeft hiervoor richting (zie ook programma 3 Fysieke leefomgeving).
• Het accommodatiebeleid Dodewaard/herontwikkeling De Eng krijgt steeds meer vorm. Een werkgroep van bewoners en de gemeente stelt een plan voor een nieuwe dorpshuisfunctie / MFA op. In 2021 is een voorstel aan de raad voorgelegd voor besluitvorming. Met de werkgroep is afgesproken dat in fase A wordt gewerkt aan een inhoudelijk plan inclusief exploitatie. In fase B wordt dit plan concreet uitgewerkt in een te realiseren bouwplan.

In 2022 wordt gewerkt aan Fase B voor de dorpshuisfunctie/MFA Dodewaard. Daarbij is er de nadrukkelijke wens van college, raad, MFA/dorpshuis en de beide scholen in Dodewaard om gezamenlijk gehuisvest te worden nabij verenigingshal De Eng. Deze ontwikkeling geeft een extra uitdaging, maar biedt ook een unieke kans om één maatschappelijk cluster te realiseren voor inwoners van alle leeftijden.

6.2 Huisvestingsplan scholen

Adequaat aanbod van onderwijs zo dicht mogelijk bij onze kinderen

• Mogelijkheden verkennen voor (integrale) kindcentra.
• Uitwerken duurzaamheids- en gezondheidsmaatregelen schoolgebouwen inclusief mogelijkheden voor financiering en subsidie.
• Conform raadsbesluit september 2020 worden de voorgestelde huisvestingsscenario’s uitgewerkt in het uitvoeringsplan IHP en vervolgens voortvarend opgepakt. Het betreft de volgende scenario’s: renovatie Hervormde School, uitbreiding Pantarijn, vervangende nieuwbouw/renovatie De Hien en De Bellefleur, nieuwbouw VCOG-school in Kesteren en meewerken aan het huisvesten van een VCOG-school in Dodewaard.

IHP projecten

• Op basis van het Uitvoeringsplan IHP wordt de renovatie van de Hervormde School uitgevoerd conform het raadsbesluit 23 september 2021.
• Er wordt een concreet plan inclusief de benodigde investering opgesteld voor de uitbreiding van Pantarijn.
• In overleg met de betrokken schoolbesturen worden plannen voorbereid voor de vervangende nieuwbouw/renovatie van De Hien en De Bellefleur en de nieuwbouw van een VCOG-school in Kesteren. Voor deze laatste school wordt in juni 2022 bekend of het ministerie instemt met het stichten van deze nieuwe school. De schoolbesturen worden gestimuleerd de uitgevoerde kinderopvangorganisaties bij hun plannen te betrekken voor een gezamenlijke visie op een integraal kindcentrum.

In 2022 start een verkennend onderzoek naar de herinrichting van een voorzieningencluster in Kesteren. Want voordat IHP-plannen worden uitgewerkt voor basisscholen in Kesteren is het belangrijk een bredere visie op de inrichting van dit gebied te hebben. 

6.3 Subsidies

Kernactiviteiten van verenigingen en maatschappelijke organisaties dienen zelfvoorzienend te zijn

• Flexibiliteit bij het subsidie-instrument: uitvoering van bestaand beleid met meer inzet op resultaten. Vrijwilligersorganisaties krijgen een bijdrage voor de activiteitenkosten.

De Integrale Beleidsnota Sociaal Domein 2021 - 2024 geeft een hernieuwde basis voor onze ambities binnen het sociaal domein. In de nota wordt ook het gebruik van het Kwaliteitskompas genoemd. Dit kompas is een methode om vraagstukken samen met maatschappelijke partners aan te pakken. Vanuit deze methode is de nota Sociaal Domein ook opgebouwd met onze ambities, maatschappelijke resultaten en indicatoren. Werken vanuit deze methode ondersteunt de gemeente ook in het verder vormgeven van haar rol als subsidieverlener: het proces van subsidieverlening wordt vanaf 2022 geactualiseerd en gestoeld op resultaten en indicatoren uit de nota.

6.4 Sport en beweeg voorzieningen

Afname Sociaal-economische gezondheidsverschillen en bevorderen sociale omgang

• Uitrollen van de pilot Vitaal sportpark Dodewaard conform startnotitie. Een vitaal sportpark beoogt door samenwerking van sportverenigingen dat er op sportpark De Eng meer gebruik en meer variëteit in de activiteiten is.

Langetermijnvisie ontwikkelen over sport en bewegen

• Begeleiding sportclubs bij subsidieaanvragen uit bovenregionale fondsen in samenwerking met de sportkoepel in het kader van Open Sportclub of Vitaal Sportpark.
• Continueren van de inzet van buurtsportcoaches.
• Ondersteuning accommodaties sportclubs door garant te staan voor leningen en door het verstrekken van SVn duurzaamheidsleningen.
• Afronden plan van aanpak langetermijnvisie sport- en beweegvoorzieningen, dat inzicht geeft in de grenzen aan de verantwoordelijkheid van de gemeente op het gebied van bewegen en sport (accommodaties). Daarbij worden het landelijke sportakkoord en de harmonisatie van de huurtarieven/onderhoudsbijdrage (nieuwe subsidiesystematiek) betrokken.
• De rijksoverheid wil sport en bewegen stimuleren door de samenwerking van alle betrokken partijen (lokaal en regionaal) te bevorderen. Ook Neder-Betuwe heeft daartoe een intentieverklaring (voor een lokaal Sportakkoord) getekend.

Sportverenigingen beschikken over voldoende velden, zodat leden kunnen trainen c.q. bewegen en kunnen deelnemen aan de voetbal- en/of korfbalcompetitie

• De uitdaging om op sportpark De Leede in Kesteren een extra sportveld te realiseren, is uitgewerkt tot enkele verschillende ontwerpen. Er zijn scenario's uitgewerkt, die een derde voetbalveld mogelijk kunnen maken inclusief een stappenplan voor de herinrichting.

Lokaal Sportakkoord
In 2020 is het lokale Sportakkoord onder de naam Lokaal Akkoord Neder-Betuwe Bloeit! opgesteld. Dit is inmiddels uitgebreid tot een breed leefstijlakkoord. Het Breed Leefstijlakkoord Neder-Betuwe Bloeit! is een samenvoeging van het lokale Sportakkoord en het lokale Preventieakkoord van Neder-Betuwe, waarmee uiting wordt gegeven aan onze visie dat sport, bewegen, preventie en een gezonde leefstijl nauw met elkaar verbonden zijn.
De ambities uit het lokaal Sportakkoord zijn geïntegreerd in het Breed Leefstijlakkoord. Het Lokaal Akkoord Neder-Betuwe Bloeit! is zodoende een aanvulling op de integrale beleidsaanpak Neder-Betuwe Bloeit! Deze is gericht op het stimuleren van (kwetsbare) inwoners van Neder-Betuwe om een gezonde leefstijl aan te nemen en te behouden. Hieronder valt ook de uitvoering van de Sport- en Beweegvisie 2019-2030.
In 2022 zullen we de ambities en acties uitvoeren die in het Breed Leefstijlakkoord 'Lokaal Akkoord Neder-Betuwe Bloeit!' beschreven staan of hieruit voortkomen.

Voldoende velden op sportpark De Leede
Een scenario met beperkte ingrepen is in 2021 uitgewerkt. In 2022 wordt het sportpark heringericht met een derde voetbalveld. De toplaag van het kunstgrasveld wordt gerenoveerd.  

Herinrichting tot een multifunctionele buitensportaccommodatie op de huidige ijsbaanlocatie in Dodewaard
Vanuit de ambitie om ook voor andere vormen van sport en bewegen goede voorzieningen te bieden, wordt planvorming uitgewerkt en wordt gewerkt aan realisatie. Sportverenigingen, inwoners en gemeente werken hierbij samen met als doel om een multifunctioneel beweegpark te realiseren. Dit krijgt als resultaat vanuit een burgerparticipatietraject onder meer een skate- en skeelervoorziening.

6.5 Laaggeletterdheid

Terugdringen laaggeletterdheid

• Bespreekbaar maken van laaggeletterdheid door voorlichting te geven en er aandacht aan te besteden via bijvoorbeeld de gemeentelijke communicatiekanalen.
• De dienstverlening van de Bibliotheek Rivierenland gebruiken om kinderen en volwassenen te bereiken en zo de kans op laaggeletterdheid te verkleinen.
• In de Week van Lezen en Schrijven (voorheen Week van de Alfabetisering) extra aandacht besteden aan laaggeletterdheid en de aanpak ervan.
• Promoten van de locaties waar mensen terecht kunnen om hun taal-, reken- en/of computervaardigheid te verbeteren. Meer samenhang creëren en wellicht meer locaties/activiteiten realiseren.

In 2022 zullen we lokaal de regionale Integrale Aanpak Laaggeletterdheid in Rivierenland 2020 – 2024 'Meedoen met Taal' uitvoeren op basis van het regionale jaarplan 2022. Hierin zal een nader te bepalen thema centraal staan. In de uitvoering zoeken we aansluiting bij de doelen vanuit de regioaanpak en bij de Integrale Beleidsnota Sociaal Domein 2021 - 2024. Vanuit de nota Sociaal Domein streven we ernaar dat meer inwoners beschikken over voldoende basisvaardigheden op het gebied van taal, rekenen en digitale vaardigheden. Hiervoor zetten we in op een integrale aanpak en samenwerking tussen verschillende beleidsvelden. Ook willen we de samenwerking rondom laaggeletterdheid met en tussen relevante maatschappelijke organisaties versterken.

6.6 Onderwijs

Vormgeven aan lokaal onderwijs- en jeugdbeleid via de Lokale Educatieve Agenda (LEA)

• Met het onderwijs en de kinderopvang in de LEA samenwerken aan gezamenlijke thema’s zoals het bestrijden van onderwijsachterstanden, passend onderwijs, leerplicht en voortijdig schoolverlaten, voor- en vroegschoolse educatie (VVE) en aansluiting van jeugdhulp op onderwijs.

De schoolbesturen en de gemeente hebben van het ministerie extra middelen ontvangen vanuit het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) om de opgelopen achterstanden tijdens de Covid-19 periode in te halen. Voor een optimale besteding van de middelen wordt speciaal ingezet op afstemming en nauwe samenwerking met alle LEA partners. Zie ook 'Overige ontwikkelingen' in Programma 5.

6.7 Voor- en vroegschoolse Educatie

Alle peuters hebben toegang tot voor- en vroegschoolse educatie (VVE) en zijn voorbereid op het basisonderwijs

• Afspraken maken met de kindercentra en de basisscholen over de resultaten van VVE, overdracht van peuteropvang naar basisschool, doorgaande leerlijnen en ouderbetrokkenheid.
• Met voorschoolse educatie de ontwikkeling van peuters stimuleren op meerdere gebieden zoals taal, rekenen, motoriek en sociaal-emotionele ontwikkeling.
• Ouders stimuleren om gebruik te maken van het aanbod voorschoolse educatie voor hun kind door informatieverstrekking en advisering vanuit het consultatiebureau en door het organiseren van themagerichte voorlichtingsbijeenkomsten door de kinderopvangaanbieders.

Bibliotheek Rivierenland start in het kader van taalontwikkeling en leesbevordering in Neder-Betuwe met het project ‘Gezinsaanpak’. Het project sluit aan bij het lokale onderwijsachterstandenbeleid en de ambities van het Beleidsplan voor- en vroegschoolse educatie 2019-2022 Neder-Betuwe. Met de Gezinsaanpak richt Bibliotheek Rivierenland zich specifiek op laag taalvaardige gezinnen met kinderen in de leeftijd van 0-8 jaar.

In ontwikkeling zijn enkele projecten voor een nauwere samenwerking tussen de kinderopvang en het basisonderwijs. Het gaat onder andere om een startgroep voor kinderen in de leeftijd van 3,5 tot 4,5 jaar en de inzet van een specialist voorschoolse educatie op de basisschool die kinderen in groep 1 en 2 extra kan begeleiden.