Belangrijke Ontwikkelingen
Rechtmatigheidsverantwoording
Over het begrotingsjaar 2022 geeft het college voor het eerst zelfstandig een rechtmatigheids- mededeling af in de jaarstukken. Dit oordeel over de rechtmatigheid van de baten, lasten en balansmutaties (financiële rechtmatigheid) wordt nu door de accountant gegeven. Om te realiseren dat het college in staat is deze rechtmatigheidsverantwoording af te geven stuurt de organisatie in eerste instantie op het verbeteren van de kwaliteit en de interne beheersing van de processen. Daarnaast vinden rechtmatigheidscontroles plaats. Om de vereiste onafhankelijkheid van deze controles te borgen wordt derdelijnscontrole met externe hulp georganiseerd in 2022.
Strategisch HR-beleid
In 2022 geven we verder vorm aan onze HR-visie: “Onze medewerkers zijn goed toegerust om, nu en in de toekomst, te kunnen werken. Onze organisatie en medewerkers zijn wendbaar en staan in verbinding met collega’s en klanten. We bouwen de kernkwaliteiten ‘wendbaar’ en ‘verbindend’ verder uit, koesteren ze en zijn hier ook zuinig op. We werken in een inspirerende en prettige werkomgeving en vinden het welbevinden van onze medewerkers belangrijk.” Deze HR-visie vertalen we naar concrete activiteiten op het gebied van ontwikkelkansen voor medewerkers, het introduceren van het hybride werken en het opvolgen van acties uit het medewerkerstevredenheidsonderzoek dat in september 2021 is gehouden.
Regionaal Traineeship Rivierenland
Niet alleen binnen onze eigen gemeente, maar ook op regionaal niveau investeren we in ontwikkelkansen. Met een groot deel van de andere gemeenten van Regio Rivierenland is begin 2021 het Traineeship Rivierenland gestart met zeven trainees. Daarbij werkt iedere trainee in 2021 en 2022 binnen drie verschillende organisaties. Hierdoor ontstaan dynamiek en vernieuwing. Bovendien wordt er een bijdrage geleverd aan het verjongen van het personeelsbestand en aan de profilering als aantrekkelijke werkgever op de arbeidsmarkt. Iedere twee jaar start er een nieuw traineeship. Als een van de trekkers dragen wij daaraan als organisatie flink bij.
Baseline Informatieveiligheid Overheid (BIO)
In 2022 gaan we verder met de realisatie van alle maatregelen die nodig zijn vanuit de Baseline Informatieveiligheid overheid (BIO). Cybercrime geven we continue aandacht. Een Heatmap met de belangrijkste cyberrisico’s is opgesteld. Deze Heatmap maakt het mogelijk om op basis van prioriteit de belangrijkste risico’s aan te pakken. Met het opzetten en uitvoeren van een PDCA-cyclus kunnen we de risico’s actueel houden en tijdig matigen als gevolg van de snel ontwikkelende cybercrime- gevaren. Het geheel wordt opgehangen binnen een Informatie Security Management Systeem (ISMS). Met een ISMS besturen we het aanpakken van de continu veranderende cyberrisico’s door cyclisch beleid aan te scherpen en uitvoering van de verbeteringen te plannen en te monitoren. We geven hiermee invulling aan een belangrijke eis van BIO: het hebben van een ISMS.
Door een verbeterde monitoring en sturing van de belangrijkste uitgangspunten van privacy bewaken we de voortgang op effectieve wijze. Daartoe geven we in rapportages periodiek aandacht aan de manier waarop we op de belangrijkste thema’s scoren en welke ontwikkeling we zien.
Mogelijk maken van veranderingen en transformaties
De veranderingen binnen het sociale en het fysieke domein stellen de organisatie voor flinke uitdagingen, waarin de krachten op verschillende aspecten van de bedrijfsvoering gebundeld moeten worden. Om de uitgaven in het sociale domein te kunnen beheersen, is het bijvoorbeeld cruciaal dat een digitale systematiek wordt ontwikkeld waarmee de kosten gemonitord en vooraf ingeschat kunnen worden. Een ander voorbeeld is de invoering van het Digitaal Stelsel Omgevingswet, dat hoge eisen stelt aan het digitaal zichtbaar maken van regelgeving, werkprocessen en participatie. Het technisch nog niet op orde zijn van alle noodzakelijke veranderingen is een van de redenen dat invoering van de Omgevingswet landelijk is uitgesteld. Ook in onze gemeente moet in 2022 nog veel gebeuren voor alles is ingeregeld.
Doorontwikkeling van de organisatie
De ontwikkelingen die in deze paragraaf benoemd zijn, laten zien dat de eisen aan de gemeentelijke organisatie onverminderd hoog blijven. In 2022 hebben we daarom het voornemen om verder te werken aan de doorontwikkeling van de organisatie, die gericht is op het versterken van de wendbaarheid en de verbindingen binnen en buiten de organisatie. De uitbraak van Covid-19 heeft het afgelopen jaar flink invloed gehad op dit traject. Enerzijds is dit vertraagd vanwege de extra werkzaamheden en de omstandigheid dat een groot deel van de organisatie vanuit huis werkte. Anderzijds liet de corona periode juist ook de wendbaarheid en focus van de organisatie onder lastige omstandigheden zien. Die inzichten zijn verwerkt in de verdere aanpak.
Bezuinigingen
In de Kadernota 2021-2024 is besloten de ambtelijke organisatie een taakstellende bezuiniging op te leggen van € 100.000, waarna in de Kadernota 2022-2025 is besloten tot een aanvullende taakstelling van € 50.000. Meer hierover is opgenomen onder 'Heroverwegingen' in 7. Algemene Dekkingsmiddelen en Onvoorzien.
Prioriteiten en keuzes
Neder-Betuwe is een ambitieuze gemeente en daarop zijn we trots. We schreven al eerder in deze begroting dat dit ook een keerzijde heeft. Voor de laatste maanden van 2021 en de eerste maanden van 2022 ligt er veel op het bord van de ambtelijke organisatie. Dat komt ook doordat er vanwege de corona pandemie nog altijd extra werkzaamheden zijn en voornemens vertraagd zijn geraakt. Het is niet vanzelfsprekend dat de organisatie alle ontwikkelingen, ambities en heroverwegingen uit deze begroting (tegelijkertijd) kan oppakken, temeer omdat we ondertussen 'de winkel willen openhouden' en onze dienstverlening voor inwoners, organisaties en ondernemers op peil willen houden. Ons college gaat daarom in gesprek met het management om voor deze periode waar nodig keuzes te maken en prioriteiten te stellen.
Toekomstbestendigheid
De gemeente heeft niet alleen te maken met de eerder genoemde toenemende complexiteit in de regionale samenwerking en de grote hoeveelheid werkzaamheden. We signaleren dat gemeenten in het algemeen steeds meer te maken krijgen met hogere kwaliteitseisen, nieuwe wetgeving en ingewikkelde maatschappelijke ontwikkelingen. Van de gemeente en haar bestuur wordt veel (tegelijk) gevraagd, zoals efficiënt én dienstverlenend zijn, met minder budget toch een goed voorzieningenniveau in stand houden, rechtmatig én flexibel opereren, maar ook toegankelijk én (digitaal) veilig zijn. Tot nu toe blijken we in staat om te leveren wat nodig is voor onze inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties, verbonden partijen en hogere overheden. Maar het is zaak dat ook in de toekomst te kunnen blijven doen tegen acceptabele kosten.
Daarom is het verstandig om in de komende tijd voor onszelf te onderzoeken wat er nodig is om toekomstbestendig te blijven. Niet omdat we bij voorbaat twijfelen aan onze bestuurskracht of zelfstandigheid, maar omdat we ons krachtig willen kunnen blijven inzetten voor de gemeentelijke opgaven. Daarbij gaat het allereerst om de vraag welke grote ontwikkelingen er de komende jaren op ons af komen en welke ambities we hebben. Wat vragen die ontwikkelingen en ambities van ons? Wat zijn onze sterke punten en waar zijn we kwetsbaar? Hebben we voldoende financiële middelen om te doen wat nodig is voor onze dorpen en het buitengebied? Is de organisatie kwalitatief en kwantitatief goed toegerust om de taken uit te voeren? Zijn we voldoende toegerust om regie te blijven houden op de taken die zijn belegd bij gemeenschappelijke regelingen en andere uitvoerders? En hoe zouden we eventuele kwetsbaarheden kunnen aanpakken? De start van de nieuwe raadsperiode zou een logisch moment zijn om een dergelijk onderzoek te doen.